Ćwiczenia analizy i syntezy słuchowej są wprowadzeniem do nauki czytania i pisania. Przygotowują dziecko do opanowania umiejętności rozróżniania i rozpoznawania głosek w wyrazach. Ćwiczą prawidłową wymowę głosek, artykulację oraz doskonalą słuch fonematyczny.
Zabawę zaczynamy od dzielenia wyrazów na sylaby (analizy słuchowej wyrazów). Dzieci przedszkolne często dzielą wyrazy przy równoczesnym wykonywaniu rytmicznych ruchów, np. klaskanie, tupanie. Rytmiczna realizacja tekstów pozwala dziecku w sposób naturalny dokonać podziału wyrazów na sylaby. Może później położyć tyle kasztanów, klocków, kamyków, ile jest sylab w wyrazie. Na koniec dziecko przelicza je i sprawdza, czy wykonało zadanie poprawnie.
Potem przechodzimy do wyróżniania głosek w krótkich wyrazach trzy, cztero-głoskowych. Kiedy dziecko opanuje tę umiejętność można wykorzystywać wyrazy trudniejsze (dłuższe), a następnie wyróżniamy pierwszą i ostatnią głoskę w wyrazie.
Kolejnym krokiem jest ćwiczenie syntezy słuchowej, czyli łączenia sylab w wyraz, łączenia głosek w sylaby, a następnie w krótkie wyrazy. Popularną zabawą jest tu np. zabawa w dokończ wyraz. Mówimy pierwszą sylabę, np. ma -...., po -...., tra -..., a dziecko dokańcza ma- ma, ma-karon, ma-sło, ma-nna, itd.
Taka forma zabawy słownej rozwija słownik dziecka, ale przede wszystkim możemy sprawdzić, jaki zasób słownictwa posiada dziecko.
Najprostszą formą zabawy z głoskami jest wyróżnianie głosek w nagłosie (czyli pierwszej głoski w wyrazie) oraz w wygłosie (czyli ostatniej głoski w wyrazie). Możemy wykorzystać zabawę w łączenie wyrazów. Mówimy dowolny wyraz np. makaron (pierwsza głoska m, ostania n), zadaniem dziecka jest wskazać ostatnią głoskę wyrazu makaron i podać wyraz rozpoczynający się głoską n, np. numer. Łączymy wyrazy w tzw. pociąg: makaron - numer - rower - rura - album - mąka - atlas - sok - kompot - traktor - ręka .... itd. Należy uważać na polskie litery ą, ę, y - na nich kończymy zabawę, ponieważ nie ma wyrazów rozpoczynających się tymi głoskami.
Życzę dobrej zabawy!
